Sağlık Alanında Mevzuat Değişimi: Mayıs 2013
Sağlıkla İlgili Yeni Mevzuat, Mevzuattaki Değişiklikler ve Hukuksal Düzenlemeler
01 – 31 Mayıs 2013 tarihleri arasında Halk Sağlığını doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilendiren toplam 12 adet yeni mevzuat çıkarılmış ya da mevzuat değişikliği yapılmıştır.
Bu ay çıkarılan “Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi Ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik” bu alandaki boşluğu doldurmak açısından yerinde olmuştur.
03 Mayıs’ta çıkarılan Kanun ile yıllardır yaşamın her alanında kullanılan ancak kavramsal açıdan yanlış olan “sakat” ve “özürlü” ibaresi “engelli” ile “çürük” ibaresi de “askerliğe elverişli olmama” ibareleri ile değiştirilmiştir.
Hemen her ay SUT’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Mayıs ayında da yayımlanmıştır. Bu değişiklik ve düzenlemeler, piyasalaştırılmış sağlık ortamında tedavi süreçlerinde kullanılan, ilaç, ortez, protez vb malzemelerin ödeme koşullarının yeniden yapılandırılması şeklinde olmuştur.
İş sağlığı alanında, “Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik” 6331 sayılı Kanun sonrası gerekli yönetmelikleri tamamlamak üzere çıkarılmıştır. Bu alanda 6485 nolu Kanun ile Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı’nın 31 Mayıs 2006 tarihinde yapılan 95 inci oturumunda kabul edilen “187 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi”ne katılmamız uygun bulunmuştur.
Çıkarılan ya da değiştirilen mevzuatın yanında “Çevre Sağlığı Denetimi Ve Denetçileri Hakkında Yönetmeliği”, “Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği”, “Gıda Üretim Ve Satış Yerleri Hakkında Yönetmeliği” ve “Sağlık Ve Sosyal Yardım Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hizmet Yönetmeliği” yürülükten kaldırılmıştır.
TBMM tarafından kabul edilen 6486 nolu Kanun ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun kapsamına, sigortanın başlama ve sona kriterlerine, prim ödemelerine ilişkin değişikliler, yeni ekleme ve düzenlemeler yapılmıştır.
***************************************
Sağlıkla İlgili Yeni Mevzuat, Mevzuattaki Değişiklikler ve Hukuksal Düzenlemeler: 01 – 31 Mayıs 2013 Dönemi
– Doç.Dr. A.Öner KURT, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Öğretim Üyesi
1. Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi Ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik
Resmi Gazete 02 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28635
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmeliğin amacı, takviye edici gıdaların ithalatı, üretimi, işlenmesi ve piyasaya arzına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Bu yönetmeliğe göre; normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, aminoasit gibi besin öğelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktlarının tek başına veya karışımlarının, kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlarda hazırlanarak günlük alım dozu belirlenmiş ürünler takviye edici gıda olarak tanımlanmıştır.
Takviye Edici Gıda Komisyonu (TEGK) kurulmuştur. TEGK; Bakanlıktan altı temsilci, Sağlık Bakanlığından üç temsilci, her iki Bakanlıkça ayrı ayrıseçilecek konusunda temayüz etmiş üçer bilim insanı olmak üzere, takviye edici gıda konusunda deneyimli onbeş üyeden oluşur. Bakanlıkça belirlenen bitki listesinde pozitif olarak belirtilen ve tek bir bitkiden oluşan veya ilgili mevzuatında limitleri belirlenmiş olan tek bir bileşenden oluşan takviye edici gıdaların değerlendirilmesi TEGK’nin görevi dışındadır. TEGK’nın görevi; yönetmelikte belirtilen takviye edici gıdalar dışında ithal edilecek, üretilecek, işleme tabi tutulacak ve ilgili mevzuatında kullanımına izin verilen bileşenlerden oluşan ürünün gıdanın takviye edici gıda olup olmadığının kararını vermek ve risk değerlendirmesini yaparak değerlendirme sonucunu Bakanlığa sunmaktır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130502.htm
2. Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan Engelli Bireylere Yönelik İbarelerin Değiştirilmesi Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Resmi Gazete 03 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28636
TBMM tarafından kabul edilen 25/4/2013 tarihli ve 6462 nolu bu Kanun ile mevzuatımızda yer alan “sakat”, “özürlü” ibaresi “engelli” ile “çürük” ibaresi de “askerliğe elverişli olmama” ibaresi ile değiştirilmiştir.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130503.htm
3. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
Resmi Gazete 04 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28637
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 24/03/2013 tarihli ve 28597 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde değişiklikler, düzenlemeler yapılmıştır.
Bu değişiklik ve düzenlemeler, piyasalaştırılmış sağlık ortamında tedavi süreçlerinde kullanılan, ilaç, ortez, protez vb malzemelerin ödeme koşullarının yeniden yapılandırılması şeklinde olmuştur. Ödeme koşullarına ek olarak bazı hastalıklarda ilaçların ve tedavi yönteminin endikasyonları, kontrendikasyonları, ilaç dozları, ve ilaçların kullanım süreleri de bu tebliğ ile belirlenmiştir.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130504.htm
4. Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Resmi Gazete 15 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28648
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin usul ve esaslarını düzenlemek amaçlanmıştır. Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında bulunan işyerlerini, bu işyerlerinde çalışanlara eğitim verecek kişi, kurum ve kuruluşları kapsamaktadır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130515.htm
5. Çevre Sağlığı Denetimi Ve Denetçileri Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
Resmi Gazete 28 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28660
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 13/9/2002 tarihli ve 24875 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Sağlığı Denetimi ve Denetçileri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130528.htm
6. Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
Resmi Gazete 28 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28660
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 7/6/1990 tarihli ve 20541 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130528.htm
7. Gıda Üretim Ve Satış Yerleri Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
Resmi Gazete 28 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28660
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 10/7/1996 tarihli ve 22692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Üretim ve Satış Yerleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130528.htm
8. Sağlık Ve Sosyal Yardım Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hizmet Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
Resmi Gazete 28 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28660
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 19/10/1982 tarihli ve 17843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hizmet Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130528.htm
9. 187 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Resmi Gazete 29 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28661
TBMM tarafından kabul edilen 15/5/2013 tarihli ve 6485 nolu bu Kanun ile Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı’nın 31 Mayıs 2006 tarihinde yapılan 95 inci oturumunda kabul edilen “187 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi”ne katılmamız uygun bulunmuştur.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130529.htm
10. Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Resmi Gazete 29 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28661
TBMM tarafından kabul edilen 21/5/2013 tarihli ve 6486 nolu bu Kanun ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun kapsamına, sigortanın başlama ve sona kriterlerine, prim ödemelerine ilişkin değişikliler, yeni ekleme ve düzenlemeler yapılmıştır. Bunlara ek olarak 16/5/2006 tarihli ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nda, 19/9/2006 tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanunu’nda, 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Yükseköğretim Kurumlarında İkili Öğretim Yapılması, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun’da, 20/12/2012 tarihli ve 6363 sayılı 2013 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerin yanında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’na ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na geçici madde eklenmiştir.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130529.htm
11. Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
Resmi Gazete 29 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28661
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu tebliğ ile 20/7/2011 tarihli ve 28000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğde değişiklikler yapılmıştır. Bu Tebliğ Kamu Hastaneleri Birliklerine, üniversitelere ve diğer kamu kuruluşlarına ait, bünyesinde yoğun bakım hizmeti verilen tüm yataklı sağlık tesisleri ile buralarda görev yapan personeli ve yoğun bakımları kapsamaktadır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130529.htm
12. Türkiye İlaç Ve Tıbbi Cihaz Kurumu Sağlık Denetçileri Yönetmeliği
Resmi Gazete 30 Mayıs 2013 tarih, Sayı : 28662
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda görev yapan Sağlık Denetçilerinin mesleğe alınmaları, yarışma sınavları, yetiştirilmeleri, tez hazırlama ve yeterlik sınavları, görev, yetki ve sorumlulukları, atanmaları ile çalışma usul ve esaslarını belirlemek amaçlanmıştır.
Sağlık denetçilerinin görev, yetki ve sorumlulukları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
(1) Sağlık Denetçilerinin görev, yetki ve sorumlulukları;
a) Denetimi altındaki kişi, kurum ve kuruluşların mevzuata göre her türlü faaliyet, hesap ve işlemlerinin denetim, inceleme ve soruşturmasını yapmak ve görev yaptıkları esnada mevzuatın uygulanması ile ilgili hususlarda rehberlik etmek,
b) Performans denetimi ile performans ölçme ve değerlendirmesi yapmak,
c) Denetimini yaptıkları işlerde, yanlış ve eksiklikleri, mevzuata uymayan işleri tespit ederek, bunların düzeltilme ve tamamlanması, işlerin daha iyi yürümesi ve görevlilerin çalışmalarından daha fazla verim alınması için gerekli gördükleri tedbirleri Kuruma bildirmek,
ç) Görevlerini yaparken bizzat öğrenmiş oldukları ve görev emrinin dışında kalan yolsuzluk ve usulsüzlükler için, gecikmeden hadiseye el koyabilmek üzere, durumu hemen amirlerine bildirmek, gecikmesinde zarar umulan ve delillerin kaybına meydan verebilecek hallerde delilleri toplamak, olayın derhal savcılığa duyurulması zorunlu görülen hallerde, Kurumca isteğin yerinde görülmesiyle alınacak onaya istinaden doğrudan savcılığa duyuruda bulunup raporun bir örneğini Kuruma göndermek,
d) Kurum personelinin, 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamına giren eylemlerine ilişkin olarak, bu Kanun ile belirlenen iş ve işlemleri gerçekleştirmek,
e) Kurumu ilgilendiren konularda yurt içinde ve yurt dışında araştırmalar yapmak, görevlendirildikleri komisyon, kurs, seminer, sempozyum ve toplantılara katılmak ve sonuçlarını Kuruma bildirmek,
f) Refakatlerindeki Sağlık Denetçi Yardımcılarının meslekte yetişmesini sağlamak, yetiştirme dönemi sonunda değerlendirmelerini Daire Başkanlığına intikal ettirmek,
g) Kendilerine verilen görevleri işin kapsamı ile uyumlu sürede ve eksiksiz olarak tamamlamak,
ğ) Görevli bulundukları mahaldeki birimlerin faaliyetlerini aksatmayacak şekilde çalışmak,
h) Denetim görevlilerine ilişkin; tarafsızlık ve nesnellik, eşitlik, dürüstlük, gizlilik, çıkar çatışmasından kaçınma, nezaket ve saygı, yetkinlik ve mesleki özen gibi etik davranış ilkelerine uymak,
ı) Daire Başkanı tarafından verilen benzeri nitelikteki diğer görevleri yapmak.
(2) Sağlık Denetçileri görevlerine ilişkin hususlar için Sağlık Bakanlığı, bağlı ve ilgili kuruluşları ile özel bütün gerçek ve tüzel kişilerle doğrudan yazışma yaparlar.
(3) Sağlık Denetçileri, görevli bulundukları sırada denetim yaptıkları tesisler ve ekipmanlara ait; her türlü numune, doküman, fotoğraf ve video gibi kanıtları alır, her türlü madde ve malzemeyi açar ve inceler, ihlal olduğu şüphesi uyandıran her türlü madde ve malzemeyi gerektiğinde toplar veya toplatır.
(4) Denetim, inceleme ve soruşturma esnasında, inceleme ve değerlendirilmesi uzmanlık bilgi ve tecrübesini gerektiren konuların varlığı halinde, Sağlık Denetçisi tarafından konu, uzman kurum veya kişilere incelettirilebilir.
(5) Sağlık Denetçi Yardımcıları, iki yıllık bir yetişme süresinin sonunda kendilerine yetki verilmesiyle bu yetkileri kullanabilir ya da bağımsız olarak görev yapabilirler.
(6) Sağlık Denetçileri yaptıkları çalışmalar ve hazırladıkları raporlardan yürürlükteki mevzuat çerçevesinde sorumludurlar.
(7) Sağlık Denetçileri kalite yönetim sisteminin gereği olarak hazırlanan dokümanlardaki hususlara riayet etmek zorundadırlar.