Sağlıkla İlgili Yeni Mevzuat: 01 – 30 Haziran 2013 Dönemi
Sağlıkla İlgili Yeni Mevzuat, Mevzuattaki Değişiklikler ve Hukuksal Düzenlemeler
– Doç.Dr. A.Öner KURT, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Öğretim Üyesi
01 – 30 Haziran 2013 tarihleri arasındaki sürede Halk Sağlığını doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilendiren toplam sekiz adet yeni mevzuat çıkarılmıştır.
Haziran ayı içerisinde; Sağlık beyanı ile satışa sunulacak ürünlerin sağlık beyanlarının incelenerek bu beyanlara izin verilmesi, izinsiz veya gerçeğe aykırı sağlık beyanı ile yapılan satışların denetlenmesi için “Sağlık Beyanı İle Satışa Sunulan Ürünlerin Sağlık Beyanları Hakkında Yönetmelik” çıkarılmıştır.
TBMM tarafından 6487 Kanun No ile çıkarılan “Bazı Kanunlar İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamının ve tüketicilere yönelik tanıtımının yapılamayacağı kararlaştırılmış ve satışına ilişkin yeni düzenlemeler yapılmıştır.
Su havzaları Yönetim Heyetlerinin oluşturulması, Görevleri, Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ de çevre sağlığı açısından önemlidir.
Gıda sağlığı açısından da, “Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği” ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir.
Bunlara ek olarak iş sağlığı alanında dört mevzuat çıkarılmıştır: – Çok Tehlikeli İşlerde Görevlendirilebilecek (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanları Hakkında Tebliğ, – Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik, – İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik, – Asbest Sökümü İle İlgili Eğitim Programlarına İlişkin Tebliğ.
Sağlıkla İlgili Yeni Mevzuat, Mevzuattaki Değişiklikler ve Hukuksal Düzenlemeler: 01 – 30 Haziran 2013 Dönemi
– Doç.Dr. A.Öner KURT, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Öğretim Üyesi
1. Sağlık Beyanı İle Satışa Sunulan Ürünlerin Sağlık Beyanları Hakkında Yönetmelik
Resmi Gazete 07 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28670
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan tarafından yayımlanan bu yönetmeliğin amacı, sağlık beyanı ile satışa sunulacak ürünlerin sağlık beyanlarının incelenerek bu beyanlara izin verilmesi, izinsiz veya gerçeğe aykırı sağlık beyanı ile yapılan satışların denetlenmesi, gerektiğinde durdurma, toplama, toplatma ve imha iş ve işlemlerinin yapılması veya yaptırılması, izin ve sağlık beyanları yönünden bunların reklam ve tanıtımlarının denetlenmesi ve aykırı olanların durdurulması ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Ürünlere ilişkin özel mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla; sağlık beyanı ile tanıtım aşağıdaki esaslar çerçevesinde yapılacaktır:
a) Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin, sağlık beyanı ile tanıtımının yapılabilmesi ve piyasaya arzı için iddia edilen sağlık beyanı hakkında Kurumdan izin alınması şarttır.
b) Sağlık beyanı içerisinde klinik çalışmalar ile ispatlanmamış bir ifadeye yer verilemez.
c) Ürünlerin tanıtımı, gereksiz kullanım ve beklenmeyen riskli durumlara neden olabilecek yanıltıcı, abartılmış veya doğruluğu kanıtlanmamış bilgiler içeren sağlık beyanları kullanılarak yapılamaz.
ç) Kurumun kullanımına izin verdiği sağlık beyanı metni dışında herhangi bir sağlık beyanı kullanarak ürün tanıtımı yapılamaz.
d) Ürünlerle ilgili yapılan sağlık beyanından ürün sahibi ile tanıtımcı müştereken sorumludur.
e) Ürünlerin sağlık beyanında tanıklığına başvurulan kişinin tecrübesine dayanan hiçbir teşekkür, övgü, tavsiye veya onay ifadesine yer verilemez veya imada bulunulamaz.
f) Toplumu bilgilendirmek amacıyla, özellikle televizyon ve radyo programları olmak üzere çeşitli mecralarda, bilgisine başvurulan kişilerin, bilgi verdikleri konudaki uzmanlıklarını akademik olarak kanıtlamış olmaları, açıklamalarını bilimsel nitelikte bilgilerle ve mevzuata uygun olarak yapmaları zorunludur.
g) Tanıtımlarda, Bakanlığın veya Kurumun adı veya logosu kullanılamaz.
ğ) Sağlık beyanı içeren tanıtımda kurum veya kuruluş, kişi adı veya amblem, logo veya diğer özgün kurumsal kimlik unsurları, tüketicinin aldanmasına yol açacak şekilde kullanılamaz. Ürün araştırmasına katılan kurum, kuruluş veya kişilerin adları ve belgeleri izinsiz kullanılamaz.
h) Sağlık beyanı, bilimsel çalışmalardan yapılacak alıntılar, tablolar veya diğer görsel materyaller kullanılarak yapılacaksa, bilimsel çalışmanın aslına sadık kalınarak ve kaynakları tam olarak belirtilmek suretiyle kullanılır.
ı) Ürüne ait tanıtımın “tanıtım” olduğu açıkça anlaşılacak şekilde olmak zorundadır. Ürüne ilişkin tanıtım; haber, yorum, bilgilendirme, tavsiye ve benzeri öğeleri içeren bir mecrada yayımlandığında, “tanıtım” olduğu kolaylıkla algılanacak biçimde belirtilir.
i) Ürünün tanıtımında sağlık meslek mensuplarının tavsiyelerine atıfta bulunulamaz.
j) Ürüne ait tanıtımlarda sağlık meslek örgütleri ile sağlıkla ilişkili hayır kurumlarının tavsiyeleri veya bu örgütler ve kurumlar tarafından verilen desteklere yer verilmez.
k) Ürünün tanıtımında, ürünün kullanılmaması durumunda sağlığın olumsuz etkilenebileceğini ileri süren beyanlara yer verilemez.
l) Kurumun talebi hâlinde tanıtımcı, beş iş günü içerisinde ürün sahibi veya dağıtıcıya ilişkin unvan, vergi numarası, vergi dairesi bilgileri ile posta adresi ve iletişim bilgilerini Kuruma vermekle yükümlüdür.
Kozmetik ürünlerin tanıtımlarında;
a) Herhangi bir hastalığı tedavi etmek veya önlemek, tedavisine yardımcı olmak, teşhis etmek veya bir fizyolojik fonksiyonu düzeltmek, düzenlemek veya değiştirmeye ilişkin ibareler veya imalar,
b) Farmakolojik, immünolojik veya metabolik etkilerin sonucunda, fizyolojik fonksiyonları yenilediğini, düzelttiğini veya değiştirdiğini iddia eden veya ima eden beyanlar,
c) Beşeri tıbbi ürün etkisine atıfta bulunan beyanlar, kullanılamaz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130607.htm
2. Bazı Kanunlar İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Resmi Gazete 11 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28674
TBMM tarafından 6487 Kanun No ile 24/05/2013 tarihinde kabul edilen bu kanunda birçok düzenleme yer almaktadır. Sağlık alanına ilişkin olanlardan 8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun mülga 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenerek;
– Alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımı yapılamayacağı,
– Bu ürünlerin kullanılmasını ve satışını özendiren veya teşvik eden kampanya, promosyon ve etkinlik yapılamayacağı,
– Ancak, münhasıran alkollü içkilerin uluslararası düzeyde tanıtımına yönelik ihtisas fuarları ile bilimsel yayın ve faaliyetler düzenleyebileceği,
– Alkollü içkileri üreten, ithal eden ve pazarlayanların, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe ürünlerinin marka, amblem ya da işaretlerini kullanarak destek olamayacakları,
– Açık alkollü içki satışı yapmaya ilişkin izin belgesi olan işletmelerde servis amaçlı materyallerde marka, amblem ve logo kullanılabileceği,
– Televizyonlarda yayınlanan dizi, film ve müzik kliplerinde alkollü içkileri özendirici görüntülere yer verilemeyaceği,
– Alkollü içkileri üretenler, ithal edenler ve pazarlayanların her ne amaçla olursa olsun, teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon veya bedelsiz olarak alkollü içki dağıtamayacağı,
– Alkollü içkilerin, tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere on sekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamayacağı veya sunulamayacağa,
– On sekiz yaşını doldurmamış kişilerin, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilemeyeceği,
– Alkollü içkilerin, otomatik satış makineleri ile satılamayacağı,
– Her nevi oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilemeyeceği,
– Bu ürünlerin basın ve yayın yoluyla tüketicilere satılamayacağı ve posta ile satış yöntemi kullanılarak gönderilemeyeceği,
– Alkollü içkilerin, 22:00 ila 06:00 saatleri arasında perakende olarak satılamayacağı,
– Alkollü içkilerin sunum izni verilen yerlerde açık olarak tüketilebileceği ve bu yerlerde tesis sınırları dışında tüketilmek üzere alkollü içki satışı yapılamayacağı,
– Alkollü içkilerin, işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemeyeceği,
– İhraç amaçlı üretilenler hariç olmak üzere, Türkiye’de üretilen veya ithal edilen alkollü içkilerin ambalajları üzerine, zararlarını belirten Türkçe yazılı uyarı mesajları konulacağı,
– Uyarı mesajlarının resim, şekil veya grafik biçimlerinde olabileceği,
– Uyarı mesajlarını taşımayan alkollü içkilerin satışa arz edilemeyeceği, satılamayacağı,
– Uyarı mesajlarının şekli, boyutu ve içeriği Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirleneceği,
– Alkollü içkilerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti, alkolsüz içki ve sair ürünlerde; alkolsüz içki ve sair ürünlerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti de alkollü içkilerde kullanılamayacağı,
– İhraç amaçlı üretilenler hariç olmak üzere, alkollü içki kategorisindeki ürünlerin işlenmesi sonucunda, elde edilen alkolsüz içkilerde; içeriğinde alkol kalmış içeceklerin ambalajları üzerine içerdiği alkol miktarı, alkol tamamen alınmış ise alkolün tamamen alındığı hususu tüketiciler tarafından kolaylıkla okunabilecek şekilde yazılacağı,
– Meskun mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmeyeceği,
– Öğrenci yurtları, sağlık hizmeti verilen yerler, spor müsabakası yapılan stadyum ve kapalı spor salonları, her türlü eğitim ve öğretim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastane, bezik ve briç salonları ile akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında alkollü içkilerin satışı yapılamayacağı,
Kararı alınmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130611.htm
3. Çok Tehlikeli İşlerde Görevlendirilebilecek (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanları Hakkında Tebliğ
Resmi Gazete 14 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28677
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 8 inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan sektörel alanda özel düzenleme kapsamında iş güvenliği uzmanlarının görevlendirilmesine dair usul ve esasları düzenlemek amaçlanmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130614.htm
4. Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik
Resmi Gazete 15 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28678
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile çalışanların işyerindeki biyolojik etkenlere maruziyetindenkaynaklanan veya kaynaklanabilecek sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve bu risklerden korunmasına dair asgari hükümleri düzenlemek amaçlanmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130615.htm
5. Havza Yönetim Heyetlerinin Teşekkülü, Görevleri, Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ
Resmi Gazete 18 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28681
Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından yayımlanan bu tebliğ ile denizler hariç, kıyı suları dâhil olmak üzere yüzeysel sular ve yer altı sularının bütüncül bir yaklaşımla korunması ve planlanmasına yönelik havza koruma ve yönetim planlarının hazırlanması, uygulanması için kurumlar arası koordinasyonun sağlanması ve uygulamaların takibi için gerekli usul ve esasları düzenlemek amaçlanmıştır. Bu Tebliğ, havza yönetim heyetlerinin teşekkülü ile bu heyetlerin çalışma usul ve esaslarını kapsamaktadır.
Havza yönetim heyeti üyeleri: Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu üyelerinin bağlı bulunduğu kurum ve kuruluşların taşra teşkilatı, yerel yönetimler ve Havza Yönetim Heyeti Başkanı tarafından belirlenecek üniversite ile sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinden oluşacaktır.
Havza Yönetim Heyetinin görevleri şunlardır:
a) Bakanlıkça hazırlanacak havza koruma eylem planları ve havza yönetim planlarına katkıda bulunmak.
b) Havza koruma eylem planları ve havza yönetim planlarının uygulanmasını izlemek, değerlendirmek ve ilgili kurumlara gerekli yaptırımlar için bildirimde bulunmak.
c) İçme ve kullanma suyu kaynaklarının korunmasına yönelik çalışmaların takibini yapmak ve özel hükümlerin uygulanmasını sağlamak.
ç) İhtiyaç duyulması halinde havza yönetim planlarının revizyonu çalışmalarına katkıda bulunmak.
d) İlgili kurum veya kuruluşun sunduğu denetim ve yaptırım sonuçlarını değerlendirerek rapor halinde yönlendirme kuruluna sunmak.
e) Havza Yönetim Planlarının hazırlanması, gözden geçirilmesi ve güncellenmesi sürecinde halkın bilgiye erişimi, görüşlerinin alınması ve aktif katılımını sağlamak; halka plan hazırlık süreçleri ile ilgili bilgilendirme yapmak; plan kararları nihai duruma gelmeden önce mahalli toplantılarla ve basın aracılığıyla duyurmak ve halkın görüşlerini almak.
f) Su kalitesi ve miktarı ile ilgili izleme sonuçlarını ortak bir veri tabanında kayıt altına almak, ilgili havza birimleri ile paylaşmak, değerlendirilmiş ve raporlanmış izleme sonuçlarını tartışarak Havza Yönetimi Planları ile ilgili görüş oluşturmak.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130618.htm
6. İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik
Resmi Gazete 18 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28681
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmelik ile işyerlerinde acil durum planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda yapılması gereken çalışmalar ile bu durumların güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemek amaçlanmıştır. Bu Yönetmelik, 20/06/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsamaktadır.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130618.htm
7. Asbest Sökümü İle İlgili Eğitim Programlarına İlişkin Tebliğ
Resmi Gazete 29 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28692
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan bu tebliğin amacı asbest söküm uzmanlarının nitelikleri, eğitimleri, eğitim programları ve eğitim sonunda yapılacak sınavlar ile asbest söküm çalışanlarının eğitimleri, eğitim programları ve bunların belgelendirilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Asbest söküm uzmanlığı eğitimine katılmak için iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olunması zorunludur.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130629.htm
8. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği
Resmi Gazete 30 Haziran 2013 tarih, Sayı : 28693
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayımlanan bu yönetmeliğin amacı, tüketici ve insan sağlığını, tüketici haklarını, gıda satışında adaletin sağlanmasını ve uygun durumlarda çevrenin korunmasını da göz önünde bulundurarak;
a) Ek-II ve Ek-III’te yer alan gıda katkı maddelerinin listesini,
b) Gıdalarda, gıda katkı maddelerinde, gıda enzimlerinde ve gıda aroma vericilerinde kullanılan gıda katkı maddelerinin kullanım koşullarını,
c) Gıda katkı maddelerinin etiketleme kurallarını belirlemektir.
– Bu Yönetmelik hükümleri ile uyumlu olmayan bir gıda katkı maddesi veya bu gıda katkı maddesini içeren bir gıda piyasaya arz edilemez.
– Gıda katkı maddelerinin bebeklere ve küçük çocuklara yönelik gıdalarda kullanımı yönetmelik ekindeki listeye göre olacaktır,
– Son tüketiciye sunulacak gıda katkı maddeleri içeriğini yansıtacak şekilde etiketlenecektir.