PORTÖR MUAYENESİ YAPILMALIDIR

PORTÖR MUAYENESİ YAPILMALIDIR 

11.10.2011 tarihli 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 1593 Sayılı  Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun 126 ve 127’inci maddelerinde yer alan portör muayenesinin kaldırılması üzerine TTB tarafından konu ile ilgili olarak derneğimizden istenen görüş aşağıda görülmektedir.

PORTÖR TARAMA VE TETKİK ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLER

HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ,

BULAŞICI HASTALIKLAR ÇALIŞMA GRUBU, EKİM 2013

06.05.1930 tarihinde yayımlanan 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun 126. ve 127. maddelerinde yer alan “Gıda üretim yerleri ve sıhhi müesseselerde çalışanların her 3 ayda bir muayene olma ve sıhhi rapor almazorunluluğu” ifadesi, 11/10/2011’de yayımlanan 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 58. maddesinde “Çalışanların hijyen konusunda bu iş yerlerindeki meslek ve faaliyetin gerektirdiği eğitimi almazorunluluğu” ve “bulaşıcı hastalığı olanlar çalışamaz” ifadeleri ile değişikliğe uğramıştır. Bu düzenleme ile Hijyen eğitiminin portör muayenesine alternatif olarak sunulduğu görülmektedir. Hijyen eğitimi, olumlu tutum ve davranış değişikliği yaratmak açısından çok önemlidir, ancak portör muayenesi, çalışanların periyodik olarak sağlıklı olup olmadıklarını değerlendiren en önemli ve yegane uygulama olduğundan birbirine alternatif uygulamalar olmamalıdır. Etkili ve ücretsiz yapılacak portör muayeneleri ile birlikte hijyen eğitiminin de sistematik olarak uygulamaya konması ve sürekliliğinin sağlanması hem sağlıklı iş ve çevresi, hem çalışanların olumlu tutum ve davranışları açısından çok önemlidir ve birlikte uygulanmalıdır. Ayrıca “Bulaşıcı hastalığı olanlar çalışamaz” ifadesinin uygulanabilirliği için de portör muayeneleri ile tanıların konulması gerekliliği açıktır.

1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 126. maddesine göre; “Tarama ve muayenelerin başta gıda işkolunda çalışanlar olmak üzere, otel, motel, pansiyon gibi konaklama yerleri, bar, pavyon, gazino gibi eğlence yerleri, berber, kuaför, hamam, sauna, güzellik salonu gibi özel hizmet sunan yerler ile beşeri münasebet içeren işkollarında çalışanlarda yapılması” gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca “Bu alanlarda çalışanlar işe başlamadan önce bulaşıcı hastalıklar taşımadığına dair sağlık raporu almakla yükümlüdüler ve bu yükümlülük kişinin çalıştığı süre içerisinde her üç ayda bir sıhhi muayene olmakla ve istenebilecek tetkikleri yaptırmakla devam etmektedir” denilmektedir. Yasal zorunluluk ortadan kaldırılmış olsa dahi bu tarama ve muayenelerin Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda belirtilen ve yukarıda adı geçen tüm alanlarda sürdürülmesi çok sayıda insanı ilgilendirebilecek bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve salgınların engellenebilmesi açısından gerekli bir yaklaşımdır.

Portör taramalarının yapılması halinde; Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2005/9 sayılı Genelgesi’nde ifade edilen portör muayenesine esas laboratuvar tetkiklerinin yeni düzenlemelere göre güncellenmesi ve yeni yönetmelikle bulaşıcı hastalıkların tespitinin sağlanması gerekecektir. Salmonella ve Shigella yönünden bakılacak dışkı kültürünün en az yılda bir kez yapılması, Entamoeba histolytica kistleri, Giardia lamblia kistleri ve helmint yumurtaları yönünden dışkının mikroskobik incelemesinin en az altı ayda bir yapılması, Staphylococcus aureus yönünden boğaz ve burun kültürünün en az yılda bir kez alınması, Tüberküloz yönünden akciğer grafisinin de en az yılda bir kez çektirilmesi uygun olacaktır.