Uzmanlık Tezleri Haziran 2014

Değerli Üyelerimiz,

Bu bölümde tez danışmanlığını Prof. Dr. Hilal Özcebe’nin üstlendiği , Dr. Gülsün ŞİMŞEK tarafından yapılan, Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Yerleşkesi kadrolu personelinde yapılan sağlık tarama bulguları ve tanıları ile bunlarla ilişkili faktörleri ortaya çıkarmak, personelin düzenli sağlık kontrolü konusunda farkındalığını arttırmak amacı ile yapılmış doktora tezini duyuruyoruz.

H.Ü. SIHHİYE YERLEŞKESİ’NDE 2005-2009 YILLARI ARASINDA KADROLU ÇALIŞANLARIN SAĞLIK TARAMA SONUÇLARI VE BUNLARLA İLİŞKİLİ FAKTÖRLER ARAŞTIRMASI

Doktora Tezi

Dr. Gülsün ŞİMŞEK

Tez Danışmanı

Prof. Dr. Hilal Özcebe

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Halk Sağlığı Anabilim Dalı

2014

Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma, Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Yerleşkesi kadrolu personelinde yapılan sağlık tarama bulguları ve tanıları ile bunlarla ilişkili faktörleri ortaya çıkarmak, personelin düzenli sağlık kontrolü konusunda farkındalığını arttırmak amacı ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizlerinde Ki-kare ve lojistik regresyon kullanılmış, taramanın yararı hesaplanmıştır. Ulaşılan personelin %48,9’u kadın, %26,7’si 40-44 yaş aralığında, %35,1’i akademik, %76,7’si evlidir. Araştırma sırasında görüşülen personelin %10,4’ü obezdir. Personelin %15,1’i kaza geçirmiş olup, bunların %65,2’si trafik kazasıdır. Personelin %18,0’ına tarama sonucunda ilaç başlanmış olup, bunların %67,6’sı beslenme ve kan hastalıklarında kullanılan ilaçlardır. Personelin beyan ettiği vakaların %16,7’si, tanı konulan vakaların %34,4’ü, endokrin, beslenmeye bağlı ve metabolik hastalıklar olmuştur. Taramanın yararının en yüksek bulunduğu hastalıklar üriner sistemin diğer hastalıkları (%97,0), obezite (%90,3), lipoprotein metabolizma bozuklukları ve diğer lipidemiler (%81,9), metabolik bozukluklar (%81,4) ve karaciğer hastalıkları (%80,0) olmuştur. Üriner sistemin diğer hastalıkları kadınlarda, erkeklere göre 5,8 kat yüksek olasılıkta saptanmıştır. Obezite, evli olan personelde evli olmayan personele göre 3,9 kat yüksek, idari personelde akademik personelden 1,8 kat yüksek, 41 yaş ve üzerindeki personelde 40 yaş ve altındaki personele göre 5,7 kat yüksek olasılıkta saptanmıştır. Lipoprotein metabolizması bozuklukları ve diğer lipidemiler, erkeklerde kadınlara göre 2,5 kat yüksek, akademik personelde idari personele göre 1,7 kat yüksek, 41 yaş ve üzerindeki personelde 40 yaş ve altındaki personele göre 2,7 kat yüksek olasılıkta saptanmıştır. Metabolik bozukluklar erkeklerde kadınlara göre 2,4 kat yüksek, akademik personelde idari personel göre 1,6 kat yüksek, 41 yaş ve üzerindeki personelde 40 yaş ve altındaki personele göre 2,7 kat yüksek olasılıkta saptanmıştır. Karaciğer hastalıkları erkeklerde kadınlara göre 5,6 kat yüksek ve 41 yaş ve üzerinde 40 yaş ve altına göre 2,1 kat yüksek olasılıkta bulunmuştur. Tarama programları sonucunda belirlenen taramanın yararının en fazla olduğu en çok görülen hastalıklara ve bunların risk gruplarına özel müdahaleler ve maliyet analizleri yapılması çalışan sağlığının korunmasını ve geliştirilmesini sağlarken, maliyet etkin olarak bu hastalıkların kontrolünü de sağlayabilecektir.

Anahtar kelimeler: Sağlık tarama, erken tanı, kronik hastalıklar, risk faktörleri, korunma.