BOLU HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

Halk Sağ. Uzm. Dr. Ahmet Hamdi DUDAK

Bolu Halk Sağlığı Müdürü

İlimizde 663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamekapsamında,19.03.2012tarihinde Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Ahmet Hamdi DUDAK Halk Sağlığı Müdürü olarak atanmış ve kurumsal çalışmalarımız başlamıştır.

Müdürlüğümüzün görevleri, halk sağlığını korumak ve geliştirmek, sağlık için risk oluşturan faktörlerle mücadele etmek ve önlem almak, birinci basamak sağlık hizmetlerini yürütmek ve bu hususta gerekli düzenlemeleri yapmaktır.

İlimizin nüfusu 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre 276.506,Aile Hekimliği bilgi sistemine göre280.528 (Ağustos 2012)dir.

Müdürlüğümüz Birimleri ve Personel Sayıları

Halk Sağlığı Müdürlüğümüzde toplam 518 personel görev yapmaktadır. Yeniden yapılandırmada nüfus baz alınarak İlimiz İ-8 grubunda ve4 hizmet birimi olarak tanımlanmıştır. Personelin meslek gruplarına göre dağılımı Tablo 1’de görülmektedir.

Tablo 1. Bolu Halk Sağlığı Müdürlüğünün personel dağılımı.

1- Aile Hekimliği Ve Toplum Sağlığı Hizmetleri Birimi

İlimizde 9 toplum sağlığı merkezi 28 aile sağlığı merkezi ve 82 aile hekimliği birimi hizmet vermektedir. Ortalama aile hekimi başına düşen kişi sayısı 3432’dür.

İlimiz aile hekimliği uygulamasına 16 Ekim 2006 tarihinde geçmiş olup, uygulamanın düzenli yürütüldüğü iller arasında yer aldığımız kanısındayız.

Birimimizde aile hekimliği ve toplum sağlığı hizmetleri ile ilgili işlemlerin(hasta muayenesi, gebe,bebek,çocuk ve lohusa izlemleri, aşı uygulamaları, gezici sağlık hizmeti, evde sağlık hizmeti vb.) takibi, izleme-değerlendirilmesi ve tüm birinci basamak sağlık hizmetlerinin koordinasyonu yürütülmektedir.

2-Bulaşıcı Hastalıklar, Çevre  ve Çalışan Sağlığı Birimi

Birimimiz üç hizmet alanından oluşmaktadır.

Bulaşıcı hastalıklar bölümü:

Amacımız, halkımızı bulaşıcı hastalıklar konusunda bilgilendirmek, korumak ve hayatlarının sağlıklı bir şekilde sürmelerini sağlamaktır.

İlimizde 2012 yılı 8 aylık aşılama oranı %97’dir.

İlimiz Kırım Kongo Kanamalı ateşi vakalarının görüldüğü illerden olup, vaka sayısı daha önceki yıllarda ortalama 20 civarında iken, 2012 yılında 4’dür. Bu Hastalıktan korunmak için son yıllarda özellikle riskli bölgelerdeki halk eğitimlerine önem verilmesi sonucu, hastalığın görülme sıklığında önemli düşüş görülmüştür.

İlimizde, son yıllarda sayısal olarak azda olsa Tularemi hastalığı yer yer görülmektedir.Bu hastalığın önlenmesi için kirli sularla mücadele, temiz su temini ve halkın bilgilendirilmesi çalışmalarımız devam etmektedir.

Çevre sağlığı bölümü:

Genel Amaç: İl genelinde halk sağlığını tehdit eden etkenleri saptamak, bu etkenlerin fiziksel, biyolojik ve çevresel değerlendirmelerini yaparak olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılmasını sağlamak, çevre sağlığı, analiz, dezenfeksiyon ve bertaraf çalışmaları ile koruyucu sağlık hizmetlerini sunmaktır.

İl genelinde rutin 1632 su numunesi alınması gerekli olup her yıl hedefe ulaşılmaktadır. Olumsuz çıkan su örnekleri hakkında gerekli araştırma ve ıslah çalışmaları zamanında yapılmaktadır. Bolu ili olarak içme, kullanma su kaynaklarının büyük bölümü yer altı su kaynaklarıdır. İçme ve kullanma suyunun tüketime sunulmasındaki en önemli husus, suya kirleticilerin ulaşmasını ve karışmasını engellemektir. Bu amaçla ilimizdeki su kaynakları ve su depolarının mahallinde durumlarının tespiti amacı ile 2012 yılında bir çalışma başlatılmış olup, %90 kaynaklara ve su depolarına ulaşılarak gerekli incelemeler yapılmıştır. Tespit edilen hususlar ilgililere gereği yapılmak üzere 2012 yılı sonu itibari ile bildirilecektir.

Halkımızın daha iyi koşullarda yararlanması için havuz suları ve kaplıca sularında rutin denetim ve incelemeler sürekli yapılmaktadır. Ambalajlı sularla ilgili ilimiz dâhilinde bulunan 4 tesisin rutin denetimleri yapılmakta olup, ayrıca, piyasada bulunan sulardan piyasa gözetim amaçlı incelemeler sürekli yapılmaktadır.

Öğrencilerimizin daha sağlıklı beslenmeleri ve iyi çevrede yaşamaları için Okul Sağlığı Programları ilgili kurumlarla yürütülmektedir. Bu amaçla“Beyaz Bayrak” Projesi kapsamındaMilli Eğitim Müdürlüğü ile çalışmalar yürütülerek, okullarda iyi çevre koşullarının sağlanması teşvik edilmektedir.

Çalışan sağlığı bölümü:

Yeni kurulan bu bölümümüzde, işyerlerinde çalışanların sağlığının korunmasına yönelik çeşitli faaliyetler planlanmakta ve yakın zamanda uygulamaya geçilmesi düşünülmektedir.

Hali hazırda seyyar araçla da portör ve sağlık tarama çalışmalarıyapılmaktadır.

(Çam, köknar, kayın ağaçlarıyla kaplı Abant Gölü  ve çevresinde yazın piknik, yürüyüş ve kamp, kışın ise kış sporlarını yapabilirsiniz.)

                3- Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Birimi

Bu birimde Ana Çocuk sağlığı ve aile planlaması çalışmaları, kronik hastalıklarla, kanserle, madde bağımlığı ve tütünle mücadele, ruh sağlığı ve obezitenin azaltılması çalışmaları yürütülmektedir.

                Çocuk, Ergen, Kadın ve Üreme Sağlığı Birimi;

İlimiz 2003 Yılında Bebek Dostu İl, 2010yılında emzirme konusunda yaptığımız çalışmalar neticesinde de Altın Bebek Dostu İl unvanını almıştır.

Yeterli sayıda ileri eğitim becerileri eğitimi almış personelimizin olması ve fiziki koşullarımızın iyiliği nedeniyle 2010 yılında Üreme Sağlığı Eğitim Merkezimiz Bölge Eğitim Merkezi olmuştur.Bu kapsamda çevre illerimize eğitici yetiştirmeye ve eğitimlerine izleme-değerlendirme yapmaya devam etmekteyiz.

Kadın ve çocuk sağlığında antenatal bakımın düzeltilmesi, her doğum için gerekli sağlıklı koşulların sağlanması, doğum sırasında ve erken yenidoğan döneminde optimal yaklaşımın yapılması (temel resüsitasyon, ısı kontrolü, erken anne sütü), yenidoğan tarama programlarının yürütülmesi (Neonatal Tarama Programı, Yenidoğan İşitme Tarama Programı, Gelişimsel Kalça Displazisi), yüksek riskli gebe ve yenidoğanın tanınması, uygun bakım ve sevk ilkelerinin yerleştirilmesi sağlanarak perinatal ve yenidoğan ölümlerinin önlenmesi, güvenli annelik hizmetlerinin yaygınlaştırılarak anne ölümlerinin önlenmesi amaçlanmıştır.

İlimizde 2010 ve 2011 yıllarında anne ölümü görülmemiştir.

0-4 Yaş Gelişim Tarama Testi Uygulaması;

Toplum Sağlığı Merkezindeki Çocuk Gelişimi Ünitesi’nde 0-4 yaş çocukların DENVER Gelişim Tarama Testleri uygulanmakta olup, Merkez İlçemizdeki tüm 0-4 yaş grubunun bu testten geçirilmesini sağlamak hedeflenmiştir.

Düşük doğum ağırlıklı bebeklerin izlenmesi programı;

                Bebek ölüm komisyonu incelemeleri sonucu, ilimiz tarafından geliştirilen ve 2009 yılından buyana uygulanan bir programdır. İlimizde doğan 2500gr altındaki tüm bebekler aile hekimlerimiz tarafından evlerinde sık izleme alınmakta, gerek duyulduğunda hastaneye sevkleri sağlanmaktadır.

                Kanser Birimi;

Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezimizde (KETEM) 50-69 yaş bayanlara meme kanseri, 30-69 yaş bayanlara rahim ağzı (serviks)  kanseri, 50-70 yaş erkek ve bayanlara kolorektalkanser taramaları yapılmaktadır.

Kanser Araştırması:

İlimize bağlı bir köyde, kanser vakalarının arttığı yönünde gelen ihbarlar üzerine saha araştırması yapılarak, köyde bulunan tüm haneler gezilmiş, her bir hane için oluşturulan anket formu doldurulmuştur. Anket formunda hanede yaşayan kişi sayısı, hanede kanser hastası olup olmadığı, son beş yıl içinde ölen kişi olup olmadığı, ölen kişilerin ölüm sebepleri ve son beş yıl içinde kanser tanısı almış olan tüm kişilerin (ölü/yaşayan) ayrıntılı bilgisi(cep telefonu kullanımı, sigara kullanımı öyküsü) toplanmıştır. Tüm hanelere 2 ay sonra toplanmak üzere Radon gazı ölçüm detektörleri yerleştirilmiştir.

                Kronik Hastalıklar Birimi;

Bulaşıcı olmayan hastalıklar ve kronik durumların önlenmesi ve kontrolü için il düzeyinde obezite, diyabet ve metabolik hastalıklar, beslenme/diyet/besinler ile ilişkili/kaynaklı hastalıkların ve risk faktörlerinin azaltılması ve fiziksel aktivitenin artırılması için çeşitli faaliyetler yürütülmektedir. Bu amaçla ilgili kurum ve kuruluşlarla programlar hazırlanmakta, uygulanmakta ve çalışmalar koordine edilmektedir.

                Ruh Sağlığı Programları, Tütün ve diğer Bağımlılık Yapıcı Maddeler Birimi;

Bu birimimizde bağımlılık yapıcı ve uçucu maddelerle mücadele, sürücü davranışları geliştirme eğitimi (SUDGE), kadına yönelik aile içi şiddetin önlenmesi, hizmet içi eğitimlerin yapılması,Ruh sağlığı hastalarının sevk ve takipleri ile kurumlar arası koordinasyonu gibi çalışmalar yürütülmektedir.

Sigarayla Mücadele kapsamında 2012 yılında 2434 işyeri denetlenmiştir.

(Eşsiz bir piknik ve yürüyüş alanı olan Yedigöller yöresi tabiat, ışık, renk, orman ve göllerden oluşan güzel tabloları ile görülmeye değer bir doğa harikasıdır.)

                4- Destek Hizmetleri Birimi

Müdürlüğümüz ve bağlı birimlerin tüm malzeme ihtiyaçlarının karşılanması, aile sağlığı merkezlerinin ve diğer taşınmazların bakım ve onarımı, kurum bünyesindeki bütün personelin maaş ve özlük işlemlerinin yapılması, disiplin işlerinin takibi ve arşivlenmesi gibi hizmetler yürütülmektedir.

SAĞLIK DÜZEYİ ÖLÇÜTLERİ

2011 YILI NÜFUS PRAMİDİ (ADNKS)

İlimizin nüfus piramidi genel olarak, Türkiye ortalaması ile gelişmiş ülkeler arasında bir yerdedir. Genç yaş grubundaki (üçüncü dekat) artışın, Bolu’muzun manevi babası Sayın İzzet BAYSAL’ın,  ilimize kazandırdığı Abant İzzet Baysal Üniversitesi öğrencilerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Yaşlı nüfus da Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Sayın büyüğümüz İzzet BAYSAL ve ilimize kazandırmış olduğu birçok sağlık kuruluşundan birkaçı