Bu bölümde tez danışmanlığını Prof. Dr. Çağatay GÜLER’in üstlendiği , Uzm. Dr. Derya Çamur tarafından yapılan, 63 ilde canlıkıran uygulama işi yapan belediye çalışanlarının çalışma özellikleri, uygulamaları ve canlıkıranlarla ilişkili sağlık yakınmalarının bulunma durumunu değerlendirmek amacı ile yapılmış yüksek lisans tezini duyuruyoruz.
İlaçlamada Çalışan Belediye Personelinin Biyosidal Ürün Uygulaması Konusundaki Bazı Bilgi Ve Davranışları İle Etkilenimle İlişkili Olabilecek Sağlık Yakınmalarının Belirlenmesi
Yüksek Lisans Tezi
Uzm. Dr. Derya Çamur
Tez Danışmanı
Prof. Dr. Çağatay GÜLER
Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Çevre Hekimliği Programı
2014
Bu çalışma canlıkıran uygulama işi yapanların çalışma özellikleri, uygulamaları ve canlıkıranlarla ilişkili sağlık yakınmalarının bulunma durumunu değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Altmış üç ilde belediyelerde pestisit uygulama işi yapan 1344 kişiye anket uygulanmıştır. Katılımcıların tamamı erkek, yaş ortalaması 37,2±8,8 olup %88,0’ı özel firma, %6,2’si belediye çalışanıdır. İşle ilgili eğitim alanlar grubun %85,1’idir. Katılımcıların %40,4’ü her uygulamadan sonra üzerindeki kıyafeti yıkatmakta, %9,8’i üzerindeki kıyafetle günlük yaşantısına devam etmektedir. Yüzde 70,1’i canlıkıran uygulaması sırasında giydiği kıyafeti evde, %79,0’ı evde diğer çamaşırlarla birlikte yıkatmaktadır. Katılımcıların %90,0’ından fazlası uygulama sırasında bir şey yiyip içmemektedir. Yaklaşık yarısının işyerinde duş alma olanağı bulunmaktadır. Her uygulama sonrası duş alanların yüzdesi %92,6’dır. Kişisel koruyucu malzemelerin kullanılma sıklıkları; gözlük %87,0, maske %88,0, lastik çizme %90,0, şapka %91,0, eldiven %91,0, uzun kollu gömlek %91,0, uzun pantolon %92,0, tulum %95,0, mont %100,0’dır. Özel firma çalışanları belediye çalışanlarına göre canlıkıran uygulaması konusunda daha fazla eğitim almıştır ve kişisel koruyucuları daha yüksek sıklıkla tam kullanmaktadır (p<0,05). Katılımcıların %25,3’ünde canlıkıranlarla ilişkili en az bir sağlık yakınması bulunmaktadır. En fazla ifade edilen sağlık yakınması yorgunluk (%10,9) olmuştur. Deri, göz ve burun yakınmaları en çok rahatsız eden yakınmalardır. Yapılan lojistik regresyon analizinde günlük toplam çalışma süresi altı saatten az olanlar (OR=3,22,GA=2,45-4,63) ve canlıkıranlarla ilgili eğitim alanlar (OR=4,89, GA=2,96-8,08) daha fazla, çalışma süresi 1 yılı aşanlar ve halen sigara içenler (OR=0,62, GA=0,41-0,93) daha az doğru uygulama yapmaktadır (p<0,05). Doğru uygulama yapmayanlarda (OR=2,43, GA=1,70-3,47), çalışma süresi beş yılı aşanlarda (OR=1,74, GA=1,03-2,92), alkol içmiş bırakmış/halen içenlerde (OR=2,12/OR=2,01, GA=1,33-3,37/GA=1,36-3,04), günlük çalışma süresi altı saati aşanlarda (OR=3,22,GA=2,45-4,63) ve kişisel koruyucu malzemeleri tam kullanmayanlarda (OR=3,30, GA=2,32-4,70) sağlık yakınması görülme sıklığı daha fazladır (p<0,05). Canlıkıran uygulama işinde çalışanlara eğitim verilmelidir. Bu eğitim programı saptanan sorunlara yönelik olmalıdır. Ayrıca işçilere kişisel koruyucu donanım uygulamaları ve kullanım teknikleri hakkında bilgi verilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Belediye, canlıkıran (pestisit), canlıkıran uygulayıcı, sağlık yakınması